Η λέξη «ψυχή» (από το ρήμα «ψύχω», δηλ. «πνέω»), είναι μία σύνθετη έννοια της ψυχολογίας, της θρησκείας και της φιλοσοφίας!
Σύμφωνα με πολλές ιδεολογικές, φιλοσοφικές και θρησκευτικές πεποιθήσεις, η ψυχή είναι μία αθάνατη ουσία. Μία άυλη ουσία, η οποία εκφράζει τη Θεϊκή φύση του ανθρώπου. Που δίνει ζωή στο σώμα και την ικανότητα της σκέψης, της συνείδησης και των συναισθημάτων.
Στις θρησκευτικές και ιδεαλιστικές απόψεις, θεωρείται η άυλη αρχή της ζωής. Επιζεί μετά τον θάνατο του σώματος, όντας η ίδια αθάνατη και στη συνέχεια μεταβαίνει είτε σε κάποια άλλη κατάσταση, σε άλλο τόπο, είτε σε κάποιο άλλο σώμα.
Είναι γεγονός ότι αυτός ο συνήθης ορισμός βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην πλατωνική ψυχολογία, δηλαδή μελέτη της ψυχής, επηρέασε και συνεχίζει να επηρεάζει τους στοχαστές, τους φιλοσόφους και τους θεολόγους.
Σύμφωνα με κάποιες άλλες θεωρίες και ανιμιστικές έννοιες, η ψυχή μπορεί να ενσαρκωθεί στο ανθρώπινο σώμα, στα ζώα και μερικές φορές στα φυτά.
Από τους αρχαίους χρόνους οι άνθρωποι αναρωτήθηκαν για τη διαφορά μεταξύ του έμψυχου και του άψυχου. Σύμφωνα με τον Πλάτωνα, η ψυχή είναι αθάνατη και άυλη και προηγείται της ύπαρξης του φυσικού σώματος.
Όταν η ψυχή ενσαρκώνεται στο σώμα, ξεχνάει την προέλευσή της και τη γνώση από το αόρατο επίπεδο.
Οι περισσότερες θρησκείες ερμηνεύουν την ψυχή ως κάτι έμφυτο στον άνθρωπο, που συνδέει το άτομο με το Θείο. Η ψυχή είναι το κέντρο της πνευματικής ζωής, η αυτό-συνείδηση και είναι καθαρά ατομική και μοναδική.
Η ψυχή άρχισε να θεωρείται ως μια φιλοσοφική έννοια, προσιτή σε ορθολογική ανάλυση, από τους αρχαίους Έλληνες! Όλοι οι Προσωκρατικοί αναρωτιόνταν για την ψυχή και ιδιαίτερα τη σύνδεσή της με το σώμα, τις δύο βασικές διαστάσεις της ανθρώπινης ύπαρξης. Κατά την άποψη του Πλάτωνα, η ψυχή και το σώμα είναι ξεχωριστά το ένα από το άλλο, ενώ για τον Αριστοτέλη είναι άρρηκτα.
Η ψυχή είναι η πρώτη ενδελέχεια ενός φυσικού σώματος που έχει τη δυνατότητα της ζωής. Έτσι, η ψυχή δεν μπορεί να διαχωριστεί από το σώμα, αν η ψυχή είναι από τη φύση της ένα μέρος, επειδή κάποια μέρη της ψυχής είναι η ενδελέχεια του σωματικού μέρους, έγραφε ο Αριστοτέλης, για τον οποίο «όλα τα φυσικά όργανα είναι όργανα της ψυχής».
Στην πλειοψηφία τους τα χριστιανικά δόγματα θεωρούν την ψυχή ως την υπέρτατη αθάνατη άυλη (πνευματική) ουσία του ανθρώπου, τον κομιστή των συναισθημάτων και το θέλημα του Θεού... Σύμφωνα με τις θεωρίες αυτές, η ψυχή μετά το θάνατο ενός ανθρώπου, συνεχίζει τη συνειδητή ύπαρξή της και η μοίρα της καθορίζεται από το Θεό.
Η έννοια της «ψυχής» είναι δύσκολο να προσδιοριστεί, διότι σε πολλές περιπτώσεις είχε χρησιμοποιηθεί με πολλούς τρόπους. Στην ουσία, αναφέρεται στη ζωτικότητα του ατόμου, όπως διακρίνεται από το φυσικό του σώμα.
Μερικές φορές γίνεται τριπλή διάκριση, σώμα, ψυχή και πνεύμα. Στην περίπτωση αυτή, το «πνεύμα» σημαίνει δύναμη ζωής και η ψυχή, ο πυρήνας του ανθρώπου.
Σε όλες τις θρησκευτικές παραδόσεις, η ψυχή είναι αθάνατη, αν και σε διαφορετικές περιόδους της ζωής, μπορεί να ενσαρκωθεί σε διάφορα φυσικά σώματα (βλέπε θέμα Μετενσάρκωση).
Η μετενσάρκωση είναι το αποτέλεσμα του κάρμα, το άθροισμα όλων των πράξεων, καλών και κακών και δεν περιλαμβάνει τη μεταφορά της συνείδησης ή την προσωπικότητα από τη μία ζωή στην άλλη.
Σύμφωνα με τον Χριστιανισμό και με άλλες θρησκείες της Δύσης, η ατομική ψυχή δημιουργείται από το Θεό, στην αρχή κάθε νέας ζωής και ενσωματώνεται στο ανθρώπινο σώμα. Μετά το θάνατο του σώματος η ψυχή δεν πεθαίνει, αλλά συνεχίζει να υπάρχει στη μετά θάνατον ζωή. Οι Χριστιανοί πιστεύουν ότι το άτομο είναι, τελικά, σε αναμονή για τη σωματική ανάσταση του.
Η έννοια της ψυχής στον πνευματισμό είναι κάπου μεταξύ των θρησκευτικών πεποιθήσεων της Δύσης και του ανιμισμού... Η ψυχή εδώ θεωρείται σαν ενιαία και αδιαίρετη και κάθε άτομο είναι προικισμένο μόνο με μια ψυχή. Η ψυχή, ωστόσο, διαχωρίζεται από το σώμα και μπορεί να το αφήσει, όπως συμβαίνει στα αστρικά ταξίδια και σε καταστάσεις κοντά στο θάνατο.
Το αστρικό σώμα γίνεται αντιληπτό σαν «ένα μέσο έκφρασης» για την ψυχή, σχεδόν ως μια αντανάκλαση της ίδιας της ψυχής. Ομοίως, τα οράματα θεωρούνται από πολλούς ανθρώπους ως τα φαινόμενα του αστρικού σώματος.
Έχουν γίνει προσπάθειες, κατά τη διάρκεια του θανάτου, να ζυγίζεται το σώμα, με την ελπίδα να βρεθεί η επιβεβαίωση της ύπαρξης της ψυχής.
Ο Βίκτωρ Ουγκώ στο βιβλίο του «Ο άνθρωπος που γελά», έγραψε:
Ο αέρας αισθάνθηκε την καταιγίδα να πλησιάζει… Υπήρξε μια στιγμή άγχους, ένα προαίσθημα, για το στοιχείο που πρόκειται να ζωντανέψει... Και στα μάτια μας θα είναι η μυστηριώδης μετατροπή της αιολικής ενέργειας σε τυφώνα… Οι τυφλές δυνάμεις της φύσης, θα βρουν τη θέληση… Και αυτό που εισπράττουμε είναι ένα... ότι θα πρέπει να διαθέτουν ψυχή... Η ψυχή του ανθρώπου φοβάται τη συνάντηση με την ψυχή του Σύμπαντος...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου